Winkelwoonhuis

Omschrijving

Het pand is een gemeentelijk monument. De navolgende tekst is ontleend aan het Erfgoedregister.

Beschrijving van het pand

Woonhuis, deel uitmakend van een rij woningen met dezelfde architectuur (nummer 23 t/m 29/ Mariënpoelstraat 1a), uit 1907 naar ontwerp van de Leidse architecten H.J. Jesse en W. Fontein. Het bouwblok als geheel is symmetrisch van opbouw. Het pand heeft een rode bakstenen gevel, bestaande uit twee bouwlagen en een zolder onder een plat dak met dakschilden. Het rechter deel van het pand bestaat uit een vooruitspringend geveldeel met topgevel. In het vooruitspringende geveldeel zijn zowel op de begane grond als op de eerste verdieping drie vensters met roedeverdeling onder kunststenen lateien aangebracht; in het midden is een venster met roedeverdeling aangebracht en aan elke kant een vijfdelig venster met een horizontale roedeverdeling onder een kunststenen latei, die zich boven de uitkragingen bevindt. Boven de drie vensters op de begane grond zijn niet originele zonneschermen aangebracht. Op de eerste verdieping heeft het middelste venster in het vooruitspringende deel een niet origineel zonnescherm. Alle ramen zijn in de jaren 1980 vernieuwd. De oorspronkelijke schuifvensters met roedeverdeling in de bovenramen zijn gewijzigd in vensters met een ruimere roedeverdeling in de bovenramen en roedeverdeling in de onderramen. De uitkragende gemetselde zolderverdieping heeft een inpandig balkon onder een hoefijzerboog. Hierin is een kozijn aangebracht met ramen en deuren. Het zadeldak is gedekt met leien. Links van het balkon bevindt zich een kleine dakkapel met gewijzigd raam. In het vlakke deel van de gevel (links) bevindt zich op de begane grond een deurkozijn met houten paneeldeur met in het bovenste deel van de deur een venster met roedeverdeling. Links van de deur bevindt zich een klein venster. Het geheel bevindt zich onder een rondboog met ongedeeld bovenlicht, waaruit de roedeverdeling zeer waarschijnlijk is verdwenen. Het is mogelijk dat het deurkozijn oorspronkelijk symmetrisch van opzet is geweest en dat het gewijzigd is. Op de eerste verdieping boven de deur is een venster met roedeverdeling aangebracht en een niet origineel zonnescherm. Voor het pand bevindt zich een smeedijzeren tuinhek; de gemetselde penanten en het houten toegangshek zijn niet origineel.

Waardering

Dit pand is een representatief en kwalitatief voorbeeld van de Leidse bouwstijl van het begin van de twintigste eeuw. Het is van de hand van de Leidse architecten H.J. Jesse (1860-1943) en W. Fontein. Jesse heeft veel invloed gehad op het Leidse bouwen. Van 1903 tot 1910 waren Jesse en Fontein geassocieerd en bouwden veel panden in een ingetogen Jugendstil. Het pand vormt een architectonische eenheid met de buurpanden, Rijnsburgerweg 23-29/ Mariënpoelstraat 1a. Hoewel de panden elk een andere gevelbehandeling hebben ondergaan, horen ze als rij duidelijk bij elkaar. Het bouwblok als geheel is symmetrisch van opbouw: de panden op de hoeken hebben een poygonale architectuur, bij de panden ertussen zijn ronde vormen toegepast. In dit pand wordt diepte gecreëerd door gebruik te maken van een inpandige balkon met een hoefijzerboog en door de verspringende gevelvlakken. Heel kenmerkend voor de architectuur zijn de trapsgewijs gemetselde uitkragingen. Verder is het pand zorgvuldig gedetailleerd; deze detaillering heeft een toevoegende waarde. Het pand is gaaf uitgezonderd de kleine dakkapel aan de voorzijde van het pand en de gewijzigde ramen.

Bijzonderheden