Voorstraat 46
Voorstraat 46, Katwijk aan Zee
Omschrijving
Het pand is een Rijksmonument. Navolgende tekst is ontleend aan het Rijksmonumentenregister.
Voor de Katwijkse reder Fierman Eduard Meerburg werd in 1912-13, naar ontwerp van zijn zwager, de Leidse architect H.J.Jesse (1860-1943), een kantoorwoning uitgevoerd in Nieuw-Historiserende stijl. NB Na het overlijden van de weduwe Meerburg-Helders kocht de gemeente het pand in 1952 voor de huisvesting van het gemeentelijk politiekorps. De dienst gemeentewerken maakte een verbouwingsplan en in 1953 werd er aan de achtergevel (noord) een vleugel met cellen en twee garages aangebouwd. Een twee de uitbreiding volgde in 1965. Bij één van deze verbouwingen is waarschijnlijk het terras op de verdieping aan de achterzijde dichtgezet. In 1982 werd het pand verhuurd aan de stichting Katwijks museum, die het na een grondige opknapbeurt in 1984 als museum opende. In het interieur zijn nog twee stijlkamers vrijwel intact gebleven; een herenkamer/kantoor in de stijl van de Neo-Renaissance en een aangrenzend boudoir in de stijl van de Neo-Empire. Het vrijstaande gebouw staat zes à zeven meter terug van de rooilijn aan de noordkant van de Voorstraat (een straat haaks op de Boulevard) in Katwijk aan Zee.
Omschrijving
Vanuit een vrijwel vierkante plattegrond opgetrokken blokvormig pand, bestaande uit twee bouwlagen onder met leien gedekt schilddak met zeeg. Dak met overstekende gootlijst op klossen, hoog opgemetselde schoorstenen en pironnen op de nok. De van muurankers voorziene gevels zijn opgetrokken in rode baksteen. De vensters hebben zware houten kozijnen, hardstenen lateien en waterdorpels. Indeling gevels: symmetrisch ingedeelde voorgevel met aan weerszijden van de centrale, halfronde erker twee vensterassen. De zijgevels zijn onregelmatig ingedeeld en voorzien van een aanbouw onder plat dak (oost) en een erker onder lessenaarsdak (west), elk met een eigen gootlijst. Voorgevel (zuid): op de begane grond in de erker drie vensters met gebogen ruiten, negenruits-glas-in-lood-bovenlichten en hardstenen wisseldorpels. Op de verdieping heeft de erker eveneens vensters met gebogen ruiten, waarbij het middelste venster is voorzien van een rondboogvormig negenruits-glas-in-loodbovenlicht. Links van de erker, op de begane grond en op de verdieping, twee vensters met bovenlicht. Rechts van de erker op de begane grond twee kruisvensters met glas-in-loodbovenramen, behorend bij de herenkamer/kantoor in Neo-Renaissance stijl. Op de verdieping twee vensters die geaccentueerd worden door verticaal uitkragend metselwerk en hardstenen aanzetstenen onder een latei. Boven de erker een vijfzijdige dakkapel onder schil ddak met piron en drie vensters.
Zijgevel (oost): in het midden van de gevel de verhoogd gelegen hoofdingang (opgang van twee treden) onder vierkante, houten luifel op houten latei, links rustend op vierkante bakstenen pijler, rechts tegen de muur van de rechthoekige uitbouw. De oorspronkelijke hardhouten deur heeft een houten deurkozijn met aan weerszijden een smal vertikaal zesruits raampje. Boven de luifel een bovenlicht bestaande uit een twaalfruitsraam tussen drieruitsraampjes. Links van de deur een ingemetselde hardstenen brievenbus. De zijgevel heeft links, ter hoogte van de Neo-Renaissance kamer, een glas-in-lood schuifvenster afgehangen met een wit geschilderd luik. Op de verdieping boven het schuifvenster een venster met luik. Boven de deur twee vierkante tweeruitsvensters; boven het rechtervenster een liggend ovaal vijftienruitsvenster met hardstenen lekdorpeltje. Rechts van de deur een uitbouw van twee bouwlagen. Op de begane grond heeft de uitbouw in de zuidgevel een vensteropening en in de lange zijde (oost) twee vensters met bovenlicht. Op de verdieping twee vierkante tweeruitsvensters. In het midden van het dak een kapel onder lessenaarsdak met tweeruitsvenster.
Zijgevel (west): een driezijdige erker over twee bouwlagen met in de linker- en rechter zijde op de begane grond een venster met negenruits-glas-in-loodbovenlicht en hardstenen wisseldorpel. Op de verdieping in die zijden een venster. De gootlijst van de erker wordt in het midden doorbroken door het muurwerk van een schoorsteen. Links van de erker op de begane grond een groot drieruitsvenster onder ijzeren latei met meerruits-glas-in-loodbovenlicht (hoort bij de serre). Op de verdieping een groot drieruitsvenster onder aparte gootlijst op klossen (ooit overdekt terras). Rechts van de erker op de verdieping twee staande ovale zesruitsvensters met lekdorpeltjes. Rechts tegen de hoek een venster afgehangen met luik. Midden van het dak een kapel onder lessenaarsdak met tweeruitsvenster.
Achtergevel (noord) is gewijzigd, met uitzonderin g van de aan de rechterkant uitgebouwde serre. Deze serre is aan de oostzijde voorzien van openslaande deuren geflankeerd door vensters. Boven deuren en vensters meerruits-glas-in-loodbovenlichten. In de noordzijde van de serre een groot drieruitsvenster onder ijzeren latei met meerruits-glas-in-loodbovenlicht. In de achtergevel zijn op de verdieping, achter de nieuwe loopbrug, nog drie vijfruitsrondboogvensters met ijzeren roeden aanwezig voor de verlichting van het trappenhuis. Hoog midden op het dakschild een kleine dakkapel onder lessenaarsdak met drieruitsvenster.
Interieur: twee stijlkamers die nagenoeg gaaf zijn. Aan de voorzijde (zuid-oosthoek) de Neo-Renaissance herenkamer/kantoor met o.a. paneeldeuren, lambrizering, bijpassende kasten, schouw met marmeren zuilen en Delftsblauwe tegeltjes en een balkenplafond. De glas-in-lood-ramen zijn voorzien van vier gebrandschilderde medaillons, voorstellende symbolen van (v.l.n.r.) de scheepvaart, landbouw, handel en nijverheid. In de zijgevel is een schuif venster aangebracht, van waaruit wellicht betalingen hebben plaatsgevonden. Naast deze kamer een boudoir met erker in Neo-Empire stijl, met o.a. een hardstenen grijze schouw met ingebouwde spiegel en grisaillevoorstelling van putti, paneeldeuren en een stucplafond.
Waardering
De voormalige kantoorwoning is van algemeen belang wegens de cultuurhistorische waarde van de oorspronkelijke en huidige functie, die nauw verbonden is met de geschiedenis en het karakter van het vissersdorp Katwijk. De voormalige kantoorwoning is van algemeen belang vanwege de architectuurhistorische waarde als lokale variant van de Nieuw-Historiserende stijl, een kenmerkende stroming in de jonge Nederlandse architectuur en als redelijk gaaf en representatief voorbeeld uit het oeuvre van de architect H.J.Jesse. De ensemblewaarde van de voormalige kantoorwoning bestaat uit de beeldbepalende ligging aan de Voorstraat in Katwijk aan Zee. De voormalige kantoorwoning is van algemeen belang vanwege de redelijke mate van gaafhei d in hoofdvorm, detaillering en materiaalgebruik van zowel het in- als exterieur.
Bijzonderheden