Rijnsburgerweg 21
Bijgenaamd ‘Adam en Eva’.
Omschrijving
Het pand is een gemeentelijk monument. De navolgende tekst is ontleend aan het Erfgoedregister.
Beschrijving van het pand
Woonhuis uit 1922 naar ontwerp van de Leidse architect H.J. Jesse met bakstenen trapgevel, bestaande uit drie bouwlagen en een zolder onder een zadeldak. De traptoren en het gedeelte van het pand daarachter zijn in de jaren 1970 aangebracht en worden buiten de beschrijving gehouden. De begane grond heeft een achtdelig raamkozijn met kalf en glas-in-lood in de bovenramen. Ter hoogte van het kalf is een houten ‘afdak’ aangebracht. Verder heeft de begane grond een portiek met deurkozijn met houten deur, zijlicht en driedelig bovenlicht. De eerste verdieping heeft een achtdelig raamkozijn met schuivende onderramen, een kalf en bovenramen met glas-in-lood. Hiernaast bevindt zich een kruiskozijn met gewijzigde onderramen en bovenramen met glas-in-lood. Tussen de begane grond en eerste verdieping zijn vijf vroeg 17de eeuwse gevelstenen aangebracht, afkomstig van een pand uit Koudekerk. De gevelstenen stellen Adam, Eva en de boom met de verboden vruchten voor. De tweede verdieping heeft drie kruiskozijnen met schuivende onderramen en bovenramen met glas-in-lood. In de geveltop is een raamkozijn aangebracht met openslaande onderramen en bovenraam met glas-in-lood. Boven alle kozijnen zijn strekken aangebracht. De trapgevel heeft kunststenen dekplaten en op de top is een beeld van een uil geplaatst en een engelenkopje geplaatst. De voorgevel heeft achttien smeedijzeren ankers. Het schilddak is gedekt met rode Tuiles du Nord. De rechter zijgevel heeft op de begane grond twee kleine vensters en vier smeedijzeren ankers.
Waardering
Dit pand is gebouwd naar ontwerp van de Leidse architect H.J. Jesse (1860-1943), die veel invloed had op het Leidse bouwen. Veel panden aan de Rijnsburgerweg zijn van zijn hand. Het pand is gebouwd in een 1920-variant van de Hollandse Renaissancestijl. Door middel van onder meer de trapgevel, de kruiskozijnen en de gevelstenen wordt naar deze stijl verwezen. De gevelstenen zijn afkomstig van een 17de eeuws pand uit Koudekerk; drie ervan stellen Adam en Eva en de boom met de verboden vruchten voor, op twee ervan staat een tekst en het jaartal 1614.
Bijzonderheden
Dr. P.H. van der Hoog, opdrachtgever en arts in Nederlands-Indië onderhield tijdens de bouw met Jesse de contacten per post.